#ՀԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ❗

«Գյումրու առաջընթաց» ՔՀԶԿ-ն հրավիրում է Շիրակի մարզի  ՔՀԿ-ների ակտիվ անդամներին, երիտասարդներին, կամավորներին՝ մասնակցելու

🔎 Դրամաշնորհների/ենթադրամաշնորհների, ծրագրերի, նախագծերի, ակցիաների մասնակցային մշակում, կառավարում, գաղափարների գեներացիա  վերապատրաստման անվճար դասընթացներին:

——————————————————————————————

➡️Դասընթացները տեղի կունենան

#Երկխոսության_մեդիա_կենտրոն -ում, հասցեն՝ Ա.Մանուկյան 1:

Դասընթացին մասնակցելու համար դիմել Արմեն Պետրոսյանին, հեռ․ 094826876 ։

——————————————————————————————

📌Դիմումների ընդունման վերջնաժամկետը 2023թ․-ի  մայիսի 24-ն է։

Հարցերի դեպքում զանգել  098691690 հեռախոսահամարով  կամ գրել progressgumri@mail.ru էլեկտրոնային հասցեին։

© progressgyumri.am  Armenian News / Analyses:

Հեռ. ՝ +37498 691-690; Էլ. Փոստ ՝ progressgyumringo@gmail.com

📍2021 թ․ դեկտեմբերի 5-ին տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններ տեղի կունենան ՀՀ Արագածոտնի մարզի Աշտարակ, Ապարան, Թալին; Արարատի մարզի Արարատ, Արտաշատ, Մասիս, Վեդի; Արմավիրի մարզի Արաքս, Արմավիր, Բաղրամյան, Խոյ, Մեծամոր, Վաղարշապատ, Փարաքար; Գեղարքունիքի մարզի Գավառ, Մարտունի, Սևան, Վարդենիս; Լոռու մարզի Թումանյան, Սպիտակ, Վանաձոր, Փամբակ; Կոտայքի մարզի Աբովյան, Գառնի, Ծաղկաձոր, Հրազդան, Նաիրի, Նոր Հաճն; Շիրակի մարզի Ախուրյան, Ամասիա, Աշոցք, Արթիկ; Վայոց Ձորի մարզի Եղեգնաձոր, Ջերմուկ, Վայք; Տավուշի մարզի Նոյեմբերյան համայնքներում։
🔍«Անկախ դիտորդ» հասարակական դաշինքը դիտարկելու է դեկտեմբերի 5-ին կայանալիք ՏԻՄ ընտրությունները, որի համար հավաքագրում է երկարաժամկետ և կարճաժամկետ դիտորդներ։
📆Երկարաժամկետ դիտորդների դիմելու վերջնաժամկետը 2021 թ․ հոկտեմբերի 31-ն է։
✅Երկարաժամկետ դիտորդների հայտը՝ https://forms.gle/DTPiq8NuySfCTBYY8
📆Կարճաժամկետ դիտորդների դիմելու վերջնաժամկետը 2021 թ․ նոյեմբերի 12-ն է։
✅Կարճաժամկետ դիտորդների հայտը՝ https://forms.gle/Vzwb2b5aVWCHtoNP8
«Անկախ դիտորդ» առաքելություն, ի դեմս՝
Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի
«Իրազեկ քաղաքացիների միավորման»
«Գյումրու առաջընթաց» ՔՀԶԿ֊ի
«Կանանց իրավունքների տուն» ՀԿ-ի
«Գյումրու ռեստարտ նախաձեռնությունների կենտրոն» ՀԿ-ի
«Ուղղակի ժողովրդավարություն» ՀԿ-ի
—————
ℹ«Ընտրություններ բոլորի համար 2021- տեղական դիտորդություն և քաղաքացիական հասարակության կողմից քաղաքացիների իրավազորում» ծրագիրն իրականացվում է ՕքսԵՋեն հիմնադրամի, Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի, «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ-ի և Քաղաքական դասընթացների երևանյան դպրոցի հետ համատեղ:
Ծրագիրը ֆինանսավորվում է Եվրոպական միության կողմից:

Հարգելի գործընկերներ և ընկերներ, ինչպես գիտեք համավարակով պայմանավորված արտակարգ դրության, ապա պատերազմով պայմանավորված ռազմական դրության, սոցիալական և քաղաքական ճգնաժամի պատճառով 2020 թվականից մինչ օրս ՀՀ-ում չեն անցկացվել Տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններ:
Չնայած պաշտոնական տեղեկատվության սղությանը՝ ըստ ամենայնի, հոկտեմբեր, նոյեմբեր և դեկտեմբեր ամիսներին իրականացվելու են վերոնշյալ ժամանակահատվածում ընտրություններ չիրականացրած համայնքներում հերթական և արտահերթ ընտրություններ՝ Տավուշի, Լոռիի, Շիրակի, Սյունիքի, Արմավիրի և Արագածոտնի մարզերի որոշ համայնքներում:
Այնուամենայնիվ, Անկախ դիտորդ դաշինքը հայտեր է ընդունում Հայաստանի բոլոր մարզերից և Երևանից՝ անկախ ընտրությունների աշխարհագրությունից՝ դիտորդական առաքելություն իրականացնելուն պատրաստ լինելու նպատակով: Հարկ է նշել, որ թեկնածուների ընտրությունը խիստ պայմանավորված է լինելու աշխարհագրությամբ:
Ցավոք կամ բարեբախտաբար այս ՏԻՄ ընտրությունները նույնպես արտառոց են, ինչպես վերոնշյալ պատճառներով, այնպես էլ ԱԺ ընտրությունների արդյունքում քաղաքական ուժերի վերաբաշխումից հետո քաղաքական պայքարը արդեն ՏԻՄ մակարդակում շարունակելու պատճառով:
Այս փուլում Անկախ դիտորդ դաշինքը հավաքագրում է երկարաժամկետ և կարճաժամկետ դիտորդներ, դիտորդների համակարգողներ: Այս հայտը լրացնելով՝ դուք դիմում եք հոկտեմբեր-դեկտեմբեր ամիսներին նշանակված և նշանակվող բոլոր ընտրությունների համար, իսկ ձեր հայտերը կդիտարկվեն՝ ըստ աշխարհագրական նպատակահարմարության:

Մենք, քաղաքացիական հասարակության ներքոնշյալ ներկայացուցիչներս, խիստ մտահոգված ենք Հայաստանյան քաղաքական դաշտում տիրող ատելության խոսքի և բռնության կոչերի կապակցությամբ, որոնք աճի միտում ունեն արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ։ Թե՛ իշխանական և թե՛ ընդդիմադիր շրջանակների խնդրահարույց և վտանգավոր ելույթները թունավորում են հանրային դաշտը՝ երկրորդ պլան մղելով պետական և հասարակական նշանակություն ունեցող առաջնային խնդիրների քննարկումը։ Քաղաքական հակառակորդների և նրանց աջակիցների նկատմամբ վիրավորական պիտակների և հայհոյանքների կիրառումը, դավադրապաշտական տեսությունների, կեղծիքի և ապատեղեկատվության տարածումը, վախի և փոխադարձ ատելության մթնոլորտի սերմանումը ուղղակիորեն անհամատեղելի են ժողովրդավարության և արդար ընտրությունների անցկացման սկզբունքներին։ Հանրային հարցումները ցույց են տալիս, որ հանրությունը հոգնել է քաղաքական շրջանակների նման անպատասխանատու պահվածքից և ակնկալում է բովանդակային և կոնկրետ քայլեր ճգնաժամային իրավիճակից դուրս գալու համար։ Քաղաքացիներն արժանի են բազմակարծության և կարծիքի հարգանքի հիման վրա քաղաքակիրթ նախընտրական քարոզարշավ ունենալ, որը նրանց հնարավորություն կտա ընտրություն կատարել՝ ճշգրիտ պատկերացում ունենալով համակարգային ճգնաժամը հաղթահարելու վերաբերյալ քաղաքական ուժերի կողմից ստեղծված առաջարկվող լուծումների և նրանց կարողությունների մասին։ Հորդորում ենք իշխանական և ընդդիմադիր քաղաքական շրջանակներին զերծ մնալ ժողովրդավարական սկզբունքները և մարդու իրավունքների արժեքները խեղաթյուրող վարքագծից և գործելակերպից, գործադրել անհրաժեշտ քաղաքական կամք և ջանքեր ազատ և արդար ընտրությունների իրականացման համար, լեգիտիմ իշխանություն ձևավորելու և քաղաքական ճգնաժամը հաղթահարելու ուղղությամբ կարևոր քայլ կատարելու համար։ Հայտարարությունը բաց է միանալու համար։ Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստան Ժուռնալիստների «Ասպարեզ» ակումբ Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոն Իրազեկ քաղաքացիների միավորում Հանուն հավասար իրավունքների ՀԿ Փինք իրավապաշտպան ՀԿ Մարտունու կանանց համայնքային խորհուրդ ՀԿ Հանրային լրագրության ակումբ «Սինեմարթ» Երիտասարդական ՀԿ Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն ՀԿ Ուղղակի ժողովրդավարություն ՀԿ Կանանց իրավունքների տուն Հայ առաջադեմ երիտասարդություն ՀԿ Քաղաքացիական Երիտասարդական Կենտրոն ՀԿ «Ազդեցիկ քաղաքացի» ՀԿ «Բազմազանություն» սոցիալ-մշակութային, իրավապաշտպան ՀԿ Սպիտակի ՛՛ՇՈՂԵՐ՛՛ Կենտրոն Լրագրողներ Հանուն Մարդու Իրավունքների իրավապաշտպան ՀԿ «Աջակցություն կանանց և երեխաներին» ՀԿ «Սպիտակի Հելսինկյան խումբ» իրավապաշտպան ՀԿ Գյումրու «Առաջընթաց» ՔՀԶԿ ՀԿ:

2018թ․ հեղափոխության օրերին որպես հանրային պահանջ է ձևակերպվել, իսկ ԱԺ արտահերթ ընտրություններից հետո վերահաստատվել է, որ իշխող քաղաքական ուժը վերարտադրող և չարաշահումների լայն հնարավորություններ ստեղծող ընտրական օրենսգիրքը պետք է  փոխվի։ Այդ բարեփոխման խոստումն ու պարտավորությունն ամրագրվել է նաև ՀՀ Կառավարության ծրագրում և դատաիրավական բարեփոխումների ռազմավարությունում, ինչպես նաև ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ 2020թ. նոյեմբերի 18-ին հրապարակած ճանապարհային քարտեզում։

Շուրջ երկու տարի ՀՀ Ազգային Ժողովի բազմաթիվ պատգամավորներ, արտախորհդարանական ուժեր, քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչներ, միջազգային կառույցներ և պետական տարբեր մարմիններ քննարկումներ են ունեցել ընտրական օրենսգրքի և հարակից օրենքների փոփոխության անհրաժեշտության վերաբերյալ։ Այդ քննարկումների արդյունքում մշակվել է մի նախագիծ, որն անդրադառնում է ընտրական օրենսդրության գրեթե բոլոր խնդրահարույց կետերին։ Նախագիծն արդեն իսկ պաշտոնապես շրջանառվել ու հրապարակվել է ԱԺ կայքում, ինչպես նաև ուղարկվել է Վենետիկի հանձնաժողով և ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ-ին՝ փորձագիտական կարծիք ստանալու համար:

Ընտրական օրենսգրքի փոփոխությունների նախագիծն առաջարկում է պարզ համամասնական ընտրակարգ, որը պետք է օգնի զարգացնել և բովանդակային դարձնել խորհրադանական համակարգը, ինչպես նաև երաշխավորի ընտրակաշառքի ու քրեածին հեղինակությունների ազդեցության կանխարգելումը ընտրությունների վրա։ Պարզ համամասնական ընտրակարգի անցումը 2018թ․ հավանության է արժանացել բոլոր այն ուժերի կողմից, որոնք այժմ ներկայացված են ՀՀ Ազգային Ժողովում։ Այդ ընտրակարգը նաև եղել է փաստացի գլխավոր հստակ փոփոխությունը, որ կանխատեսվում էր բարեփոխումների համատեքստում և հավանության էր արժանացել արտախորհրդանական ուժերի կողմից։

Ընտրական օրենսգրքի և հարակից օրենսդրության փոփոխությունների ընդունումն այն կարևոր քայլն է, որով ԱԺ բոլոր խմբակցությունները կարող են ցույց տալ, որ նախընտրական պայքարում հրաժարվելու են 

• Վարչական ռեսուրսի օգտագործումից, որը սահմանվել և հստակեցվել է փոփոխություններով՝ սահմանելով նաև համապատասխան քրեական և վարչական պատասխանատվություն,
• Քարոզարշավի ապօրինի ֆինանսավորումից,  որը նախագծով ստացել է ավելի արդյունավետ կարգավորում՝ հաշվետվողականության ու թափանցիկության տեսանկյունից,
• Բարեգործության և այլ քողարկված միջոցներով ընտրակաշառքի բաժանումից, որի կարգավորումները վերանայվել ու բարելավվել են, այդ թվում՝ երրորդ անձանց հայտարարագրման միջոցով,
• Հավաքներին և հատկապես նախընտրական հավաքներին մասնակցելու պարտադրանքից,  որի համար սահմանվել է քրեական պատասխանատվություն,
• Կանանց ցածր ներկայացվածությունից, որի հաղթահարման համար նախագիծը սահմանել է ներկայացվածության ապահովման արդյունավետ մեխանիզմներ,
• Իշխանության գերկետրոնացումից, որի հաղթահարման համար նվազեցվել է կուսակցությունների ընտրական գրավը և արգելապատնեշը, հանվել են կոալիցիաների ձևավորման նախկին սահմանափակումները և ամբողջությամբ վերանայվել է լրացուցիչ մանդատների բաշխման սխեման,
• Անհավասար մրցակցությունից և անձակենտրոն ապաքաղաքական գործունեությունից, որի հաղթահարման համար նախատեսվում է նախընտրական ծրագրերի պարտադիր ներկայացում, բանավեճերի և անվճար եթերաժամանակի ավելացում,կենտրոնացում կուսակցության ընդհանուր քաղաքականության վրա։

Ներկայիս քաղաքական ճգնաժամի հաղթահարման գլխավոր երաշխիքը արտահերթ ընտրությունների անցկացումն է, սակայն  վարկաբեկված ու ակնհայտորեն թերի օրենսգրքով ընտրությունների կազմակերպումն ինքնին և ի սկզբանե  կհանդիսանա ռեսուրսների, ոչ թե ծրագրերի մրցավազք և կասկածի տակ կդնի նոր Ազգային ժողովի լեգիտիմությունն ու վարկանիշը։

Ընտրական օրենսգրքի փոփոխությունների ընդունման և կիրարկման թիվ մեկ պատասխանատուն Ազգային Ժողովի քաղաքական մեծամասնությունն է։ Միևնույն ժամանակ ընդդիմադիր խմբակցությունների և իշխանության հավակնող քաղաքական ուժերի կողմից օրենսգրքի փոփոխությանը չսատարելը ինքնին կգնահատվի որպես վարչական և ապօրինի ռեսուրսներին ապավինելու մտադրություն և քաղաքական ճգնաժամը հաղթահարելու պատրաստակամության բացակայություն։

Արտահերթ ընտրությունները պետք է նշանակվեն միմիայն ընտրական օրենսգրքի փոփոխությունների ընդունումից հետո՝ հնարավորինս սեղմ ժամկետներում՝ առանց ստորադասելու արտահերթ ընտրությունների հրամայականը ժամկետների վերաբերյալ միջազգային ընդհանրական կանոններին։

9 փետրվարի 2021 թ

2021թ․ փետրվարի 7-ին ՀՀ Ազգային ժողովի «Իմ քայլը» խմբակցությունը վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ ունեցած հանդիպման արդյունքում արձանագրել է, որ արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ անցկացնելու մասին առաջարկը դրական արձագանք չի ստացել խորհրդարանական ընդդիմության կողմից և հասարակության լայն շերտերի շրջանում չկա արտահերթ ընտրությունների պահանջ:

Պնդումը, թե լայն շերտերի շրջանում չկա արտահերթ ընտրությունների պահանջ, նույնքան մանիպուլյատիվ է, որքան խորհրդարանական և արտախորհրդարանական ընդդիմության պնդումը, թե գործող կառավարության կողմից կազմակերպված ընտրությունները անպայմանորեն լինելու են իրենց օգտին կեղծված։

Քաղաքացիական հասարակության և քաղաքական ուժերի բազմաթիվ ներկայացուցիչներ հայտարարել են, որ տեսնում են արտահերթ ընտրությունները՝ որպես ներկայիս վստահության ճգնաժամի հաղթահարման միակ միջոց։

Ստեղծված իրավիճակում արտահերթ ընտրություններից հրաժարվելը  հիմք է տալիս ենթադրել, որ խորհրդարանական մեծամասնությունը փաստացի իր նեղ կուսակցական շահից դրդված է շահարկում հանրային պահանջի գաղափարը` իրապես չցանկանալով իմանալ կամ հաշվի առնել այն: Կառչելով մանդատից և արտոնություններից՝ կուսակցական շահը հանրայինին գերադասելու անպատասխանատվությամբ այն որևէ կերպ չի տարբերվում նախորդ՝ 2018թ. ժողովրդական հեղափոխության արդյունքում մերժված իշխանություններից:

Հարկ է արձանագրել, որ որոշ քաղաքական շրջանակների կողմից 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ից մինչ օրս կազմակերպվող բողոքի ցույցերին հանրային լայն աջակցության բացակայությունը պայմանավորված է երկու հիմնական գործոններով.

1. նախկին ոչ ժողովրդավարական ու կոռումպացված համակարգի վերականգնման սպառնալիքով, և
2. այն հույսով, որ քաղաքական մեծամասնությունն, այնուամենայնիվ, կգիտակցի պահի լրջությունը և կկազմակերպի արտահերթ, ազատ և մրցակցային ընտրություններ՝ նոր իրողությունների պայմաններում ժողովրդի կամարտահայտմամբ իշխանություն ձևավորելու համար:

Ծանր պատերազմից հետո Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդավարական վերականգնմանն ուղղված համակարգային փոփոխությունները չեն կարող երաշխավորված լինել առանց հանրային վստահություն ունեցող իշխանությունների: Հանրության զգալի մասը չունի որևէ վստահություն, որ ներկա իշխանություններն կարողունակ են ոչ միայն դիմագրավել պատերազմի հետևանքով ստեղծված ներքին և արտաքին նոր մարտահրավերներին, այլև՝ ապահովել Հայաստանի խաղաղ զարգացման երաշխիքներ։

Վերահաստատելով արտահերթ ընտրությունների անցկացման անհրաժեշտությունը՝ մենք, քաղաքացիական հասարակության ներքոստորագրյալ ներկայացուցիչներս, պահանջում ենք «Իմ քայլը» խմբակցությունից՝ գիտակցել սեփական պատասխանատվությունը ՀՀ քաղաքացիների ու պետության առջև և 2021 թվականի քաղաքական օրակարգ վերադարձնել  արտահերթ ընտրությունների կազմակերպման հարցը՝ մինչ այդ սեղմ ու հստակ ժամանակացույցով ապահովելով ընտրական ու հարակից օրենսդրության բարեփոխումը և նախապատրաստելով ընտրական հանձնաժողովներն ու դատաիրավական համակարգը ընտրական օրենսդրության նվազագույն պահանջների ապահովմանը:

Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն

Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ

Ժուռնալիստների «Ասպարեզ» ակումբ

Իրավական զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամ

Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն ՀԿ

Իրազեկ քաղաքացիների միավորում

Խտրականության դեմ պայքարի և հանուն հավասարության կոալիցիա

Հելսինկյան ասոցիացիա իրավապաշտպան ՀԿ

Խաղաղության երկխոսություն ՀԿ

Փինք իրավապաշտպան ՀԿ

Սոնա Մանուսյան, հոգեբան

© progressgyumri.am Armenian News / Analyses:

Հեռ. ՝ +37498 691-690; Էլ. Փոստ ՝ progressgyumri@gmail.com; progressgyumri@mail.ru